Temperatura powietrza a jego jakość

Jak pogoda wpływa na jakość powietrza? 🌬️❄️

W ostatnich dniach w Polsce odnotowano znaczne spadki temperatur, a miejscami nawet rekordowo niskie wartości. Zimowa aura sprzyja jednak nie tylko mrozom, ale także powstawaniu epizodów wysokich stężeń zanieczyszczeń powietrza.

📉 Dlaczego zimą jakość powietrza się pogarsza?

• Inwersja termiczna – przy niskich temperaturach chłodne powietrze zalega przy powierzchni ziemi, a cieplejsze masy powietrza zatrzymują zanieczyszczenia blisko gruntu.
• Wzrost emisji – gdy temperatura spada, znacząco rośnie spalanie paliw w domowych piecach, co zwiększa emisję pyłów zawieszonych i innych szkodliwych substancji.
• Słaby wiatr – brak silniejszych podmuchów sprawia, że zanieczyszczenia nie są rozpraszane, lecz gromadzą się nad miastami i miejscowościami.

📊 W ciągu ostatnich 48 godzin (17 – 19 lutego 2025) stężenia pyłu zawieszonego PM10 w niektórych regionach kraju przekraczały dopuszczalne normy, zwłaszcza w godzinach nocnych. Według danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ), w wielu miastach odnotowano wartości PM10 przekraczające 100 µg/m³, podczas gdy dopuszczalny poziom wynosi 50 µg/m³. Prognozy jakości powietrza opracowywane przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) wskazują na utrzymujące się niekorzystne warunki w najbliższych dniach.

Korzystając z danych GIOŚ (np. poprzez opcję wyszukiwania stacji pomiarowej), możemy zobaczyć wizualizację danych na stacji w Zawierciu, gdzie miały miejsce niespotykanie wysokie i szybkie zmiany stężeń PM10 a odnotowane wartości przekraczały 350 µg/m³ w nocy z 17 na 18 lutego, przy czym warto pamiętać że uśrednionym poziomem alarmowym dla 24h jest wartość 150 µg/m³.

powietrze.gios.gov.pl/pjp/current/station_details/table/11455/3/0

Zgodnie z przyjętymi normami poziom alarmowy oznacza poziom substancji w powietrzu, którego nawet krótkotrwałe przekroczenie może powodować zagrożenie dla zdrowia ludzi.

powietrze.gios.gov.pl/pjp/content/annual_assessment_air_exposure_alarms_level#

Prognoza jakości powietrza dostarczana przez ZMAiK (Zakład Modelowania Atmosfery i Klimatu / @Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy) prawidłowo odwzorowała bardzo wysokie stężenia pyłu PM10 18.02 w godzinach porannych.

Nasza prognoza na 19.02 wskazuje niewielką poprawę, natomiast na 20.02 przewidywane jest kolejne pogorszenie jakości powietrza.

W jaki sposób kształtować będzie się rozkład ciśnienia atmosferycznego w dalszej części tygodnia najlepiej sprawdzać na stronie Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych ECMWF

charts.ecmwf.int/products/medium-mslp-wind850

Podobnie jeśli chodzi o długoterminową prognozę temperatury

charts.ecmwf.int/products/medium-2t-wind

Podsumowując, obniżone temperatury w zimie i tzw. niska emisja zanieczyszczeń atmosferycznych w szczególności pyłów zawieszonych PM10 i PM2.5, najczęściej związana z sektorem komunalno-bytowym (ogrzewanie domów jednorodzinnych w miastach lub w rejonach wiejskich kotłami na paliwo stałe), sprzyjają pogorszeniu jakości powietrza, stąd wysokie stężenia obecne w pomiarach oraz w prognozie jakości powietrza. 

Zachęcamy do korzystania z wyników naszych badań i pracy operacyjnej w postaci prognozy jakości powietrza udostępnianej na stronie 

ios.edu.pl/jakosc-powietrza

lub 

powietrze.gios.gov.pl/pjp/airPollution

#JakośćPowietrza #Smog #Zima #Inwersja